تا به حال احساس کرده اید پس از خوردن میانوعدههای شیرین و وعدههای غذایی پر کربوهیدرات سرتان درد بگیرد؟ یا حسی مشابه به سر درد را تجربه کردهاید؟ باید بگوییم این حس ناشی از تصورات شما نیست؛ شکر واقعاً میتواند منجر به سردرد شود. اما چرا و چگونه؟ برای درک این رابطه اول باید به سراغ عملکرد مغز برویم.
مغز ما بر روی گلوکز کار میکند. حتی اگر مغز فقط دو درصد از وزن بدن یک بزرگسال معمولی را تشکیل دهد، حدود ۲۰ درصد از کل گلوکز موجود در بدن را مصرف میکند. مغز به معنای واقعی تشنه انرژی است و رابطه بسیار حساسی با گلوکز دارد. نوسانات کوچک گلوکز میتواند مشکلات بزرگی ایجاد کند. اختلال در متابولیسم گلوکز با بسیاری از اختلالات مغزی، از جمله مه مغزی، زوال شناختی، و بیماری آلزایمر مرتبط است.
اما دقیقاً چرا نوسانات قند خون باعث سردرد میشود؟ در واقع سردردهای معمولی که گاهی سردردهای تنشی یا TTH نامیده میشوند، هنوز مرموز باقی ماندهاند. با این حال میدانیم در طول یک سردرد تنشی، گیرندههای درد در سر، گردن و صورت بیش از حد تحریک میشوند و درنهایت ما آن را به عنوان درد تجربه میکنیم.
در رابطهی بین سر درد تنشی و شکر، هیپوگلیسمی نقش اصلی را بازی میکند. هیپوگلیسمی که با نام قند خون پایین هم شناخته میشود، میتواند در اثر حذف وعدههای غذایی و ورزش ایجاد شود که هر دو حالت محرک سردرد هستند. نکته جالب این است که هیپوگلیسمی میتواند ناشی از خوردن غذاهای شیرین هم باشد، که منجر به افزایش و به دنبال آن سقوط قند خون میشوند. هنگامی که قند خون به ناحیه هیپوگلیسمی کاهش مییابد، ممکن است مغز یک تهدید بالقوه را حس کند یا آسیب ناشی از کمبود گلوکز را تحمل کند که در نهایت میتواند به سردرد تنشی تبدیل شود.